Voormalig Notarishuis
Hurdegaryp
Een van de vele leuke locaties in Hurdegaryp met een historisch verhaal.
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Het oorspronkelijke notarishuis is gebouwd in 1891 in opdracht van notaris mr. Sjouke de Jong. Korte tijd was de knecht W. van der Meer de eerste bewoner.
De tuin, naar een ontwerp van de bekende Hurdegariper tuinarchitect Gerrit Vlaskamp *), is in 1891 aangelegd.
Mr. De Jong heeft zijn notariskantoor in 1926 overgedragen aan mr. Jetze Gorter. Die heeft er tot 1 november 1964 het notariaat in uitgevoerd. Gorter en zijn vrouw Geertje Vermeulen hebben daarna nog tot 1977 het notarishuis bewoond.
Hurdegaryp heeft het veertig jaar zonder eigen notariskantoor moeten stellen. Het dorp was in die periode o.a. aangewezen op het notariskantoor van mr. Wolter Jans Nijenhuis te Gytsjerk. Nijenhuis was een Frieszinning man en adverteerde ook wel in het Fries. "Boargerhûs mei húske en brûs" (Burgerhuis met watercloset en douche), was een tekst die soms in zijn advertenties voorkwam. Zijn notariskantoor was van 1947 tot 1978 gevestigd in het landhuis Poelzicht aan de Rinia van Nautaweg 20. Poelzicht bestond al voor 1700. Op 30 april 1900 opent kandidaat-notaris Hendrik Posthumus van Aldtsjerk een nieuw Poelzicht. Dat werd in 1978 verkocht aan Jelle Bijlsma te Gytsjerk. Hij laat het buitenhuis afbreken om plaats te maken voor een derde Poelzicht: een geheel nieuwe 20ste-eeuwse villa. De tuin werd opnieuw aangelegd en de tot smalle slootjes verworden vijvers weer uitgraven, nu iets groter dan dat ze voorheen waren. Bijlsma verkoopt Poelzicht en vanaf de beginjaren tachtig van de vorige eeuw werd de villa een tiental jaren bewoond door de toenmalige commissaris van de Koningin Hans Wiegel.
Op 1 januari 2004 werd het huidige Hurdegariper notariskantoor van mr. Sibe de Valk aan de Reidroas 8 geopend.
In 1977 heeft Johannes (Jopie) Kooistra uit Damwâld het huis van notaris Gorter gekocht. Tot 1980 is hij eigenaar geweest. Helaas heeft Kooistra, toenmalig directeur van de Kodam B.V., in die tijd enkele grote beuken in de voortuin, naar men zegt zonder vergunning, laten omhakken. Dat zorgde voor nogal wat opschudding in het dorp.
Het huis werd in 1980 verkocht aan de huidige bewoners.
Hier finden Sie Voormalig Notarishuis
Rijksstraatweg 439254 DB Hurdegaryp Route planen
vanaf jouw locatie
-
De bevrijding van Leeuwarden
De bevrijding van Leeuwarden
Op 11 april 1945 werd duidelijk dat de Duitse weerstand in het noorden van Nederland beperkt was. De geallieerden grepen op 12 april deze kans om zo snel mogelijk op te rukken naar Friesland. Een van de belangrijkste doelen was het bevrijden van Leeuwarden. Hiervoor was de 9th Canadian Infantry Brigade aangewezen. Maar het zou uiteindelijk anders lopen.
Op 12 april reden de Royal Canadian Dragoons bij Noordwolde Friesland binnen. Zij dienden met hun gepantserde voertuigen verkenningen uit te voeren en zo snel mogelijk de Waddenzee te bereiken. Daarmee werden de Duitse troepen in Friesland en Groningen van elkaar gescheiden.
In de nacht van 14 op 15 april stonden drie Squadrons van de Dragoons bij Suameer. Burgum kon eerder die dag niet meer bereikt worden omdat de brug bij de Burgummerdaam door de Duitsers was opgeblazen.
Intussen was er van alles gaande in het nabijgelegen Leeuwarden. Op 12 april was het vliegveld door de Duitsers opgeblazen. En vanaf 14 april verlieten zij de stad. Leeuwarden zou niet worden verdedigd. Het Burgerweeshuis dat onderdak had geboden aan verschillende Duitse instanties werd in brand gestoken. Een poging om de telefooncentrale op te blazen mislukte door een geniale ingreep van het verzet. Dat verzet ging bovendien in de vroege ochtend van 15 april massaal de straat op om belangrijke punten te bezetten en achtergebleven Duitsers gevangen te nemen.
De Dragoons in Suameer hadden contact met het verzet in Leeuwarden. Door verschillende berichtgeving was het onduidelijk of er nu hard gevochten werd in Leeuwarden of dat de Duitsers de stad volledig hadden verlaten. Doordat de Duitsers belangrijke bruggen op de route van Heerenveen naar Leeuwarden hadden opgeblazen kon de infanterie niet snel bijstand verlenen.
Daarom gingen de Dragoons zelf een kijkje nemen. In eerste instantie werd een patrouille van vier voertuigen over de Groningerstraatweg rond half twaalf de stad in gestuurd. Eén van de Canadezen in die voertuigen tekende het volgende op:
‘As we entered the city, passing through the concrete barrier by the narrow passageway left for normal traffic, we were met by an almost hysterical patrol of Resistance men […] In a few moments the news of our arrival had spread through the city, and we were given a fantastic welcome as we rolled slowly forward into the centre of town.
Een Leeuwarder herinnerde zich:
‘Wij woonden dicht bij de Groningerstraatweg, waar onze bevrijders langs kwamen. Met vele honderden stonden wij daar, allemaal blijde toeschouwers. Ineens schoten twee dames uit de rij naar voren en vlogen de Canadezen om de hals met de volgende woorden: “Och skatten, binne jimme daar eindelijk!
Nadat de patrouille had vastgesteld dat de kust veilig was, volgde het hele C Squadron, een detachement van de Royal Canadian Engineers en Regimental Headquarters van Lieutenant-Colonel Landell. Leeuwarden was bevrijd. Hierna gingen duizenden de straat op. Eén van de Canadezen schreef:
‘We halted, and were immediately surrounded by laughing, yelling mobs of people, bringing flowers to give to us, and cheering every move. The Resistance men were everywhere, doing their best to keep the people within bounds and off the cars, but their efforts were hardly necessary. I never saw a more satisfying gathering in my life.’
Leeuwarden was door onverwachte omstandigheden bevrijd door de Dragoons. In de nacht van 15 op 16 april trok alsnog Canadese infanterie de stad in.
