Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden
Noordoost Friesland
De combinatie van cultuurhistorische en natuurlijke elementen maakt het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden must-see tijdens je bezoek aan Friesland. Laat je verwonderen door het gebied dat haar eigen verhaal vertelt in een wandelnetwerk 165 km.
Hier schon mal ein Vorgeschmack
De combinatie van cultuurhistorische en natuurlijke elementen maakt Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden tot een uniek gebied in Europa. Het 165 km lange wandelnetwerk door het gebied vertelt over de eeuwenoude historie: sporen van honderden jaren oud zijn nog steeds te zien. Pingo's uit de ijstijd, keileem in de ondergrond, veenvorming en -afgraving en de kleinschalige agrarische percelen afgebakend door elzensingels en boomwallen. Die laatste werden destijds aangelegd als veekering en om erosie van zandgrond tegen te gaan. Vandaag de dag zijn ze belangrijk voor de bijzondere biodiversiteit in de streek. De boeren zijn grotendeels verantwoordelijk voor het onderhoud van het bijzondere coulisselandschap, dat misschien wel het best bewaarde geheim van Friesland is.
Wandelen
Een wandeling op het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden kan overal op het 165 km lange pad worden gestart. Voor vertrek kies je een route in uit de wandelgids, of vraag je een lokale ondernemer of inwoner naar bijzondere plekken in het gebied. De route staat aangewezen met rood-gele markeringen en loopt globaal van van Burgum door de Trynwâlden naar Damwâld, Kollum en Buitenpost en komt via Oudega en Eastermar weer in Burgum.
Hier finden Sie Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden
Noordoost Friesland Route planenvanaf jouw locatie
-
Meester Jakob Klok in verzet
Meester Jakob Klok in verzet
Jakob (Jaap) Klok belandt in de oorlog in het verzet in Dantumadeel, waar hij een belangrijke rol speelt. Hij woont dan met zijn vrouw en vier kinderen in Akkerwoude, waar hij hoofd van de school is aan de Hearewei 13. Hij zal er tot 1947 blijven en er in de herinnering voortleven als ‘meester Klok'.
Jaap Klok is maatschappelijk betrokken en actief in de politiek als lid van de Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDAP). Als partijbijeenkomsten door de Duitse bezetter verboden worden, raakt Jaap bijna ongemerkt steeds meer betrokken bij verzetsactiviteiten. Hij geeft partij-informatie door, verspreidt illegale krantjes en zoekt adressen voor onderduikers. Jaap Klok sluit zich aan bij de LO, de 'Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers' en wordt de dorpscommandant van Akkerwoude.
Hoewel de mensen niet precies weten wat hij allemaal doet, raakt wel bekend dat hij in het verzet zit. Ondanks het feit dat zijn naam wordt genoemd door NSB’ers besluit hij niet onder te duiken, maar probeert nog voorzichtiger te zijn en vaker niet dan wel thuis te slapen.
Als de oorlog op zijn einde loopt, wordt het voor Jaap heel druk. De Nederlandse overheid in ballingschap roept het spoorwegpersoneel op om in staking te gaan. Het verzet regelt de onderduik. Op 15 december 1944 wordt er in zijn school een groep van zo'n zestig vluchtelingen uit Arnhem opgevangen. Jaap is zijdelings betrokken bij de evacuatiecommissie, die adressen zoekt voor de onfortuinlijke Arnhemmers.
Kort daarna wordt hij bij het schoolhuis gewaarschuwd dat er bij een razzia in Murmerwoude heel nadrukkelijk naar schoolmeester Klok wordt gevraagd. Jaap aarzelt niet en vlucht snel het huis uit. Dat is niks te vroeg, want tien minuten na zijn vertrek staan de Duitsers al op de stoep. Vanaf dat moment weet Jaap dat hij heel voorzichtig moet zijn. Hij slaapt nu vrijwel nooit meer thuis.
Vanaf januari 1945 wordt de situatie ronduit explosief Na ontdekking van wapens op een boerderij in Aalsum worden de Duitsers fanatiek. Ze jagen meedogenloos op verzetslieden en wie ze te pakken krijgen proberen ze op allerlei manieren te laten praten. Ook de naam Jaap Klok wordt genoemd bij de verhoren. Reden om nu echt te vertrekken, met zijn hele gezin. De kinderen verblijven bij familieleden. Met zijn vrouw duikt hij elders onder.
Jaap heeft het in de laatste oorlogsweken heel druk. Er moet binnen het verzet veel georganiseerd en overlegd worden om de Duitsers te verjagen en de komst van de Canadezen voor te bereiden. Vlak voor Dantumadeel wordt bevrijd, zijn de inwoners al in alle staten van blijdschap. Ze steken de vlag uit en gaan massaal de straat op om feest te vieren. Door zijn verzetswerk weet Jaap precies hoe het met de bevrijding staat. Hij klimt op het balkon van het gemeentehuis en spreekt de mensen toe. Het gevaar is namelijk nog niet geweken. Ook als dat kort daarna wel zo is, zorgt hij ervoor de rust onder de bevolking van Dantumadeel te bewaren en zo de molestatie van een aantal NSB’ers te voorkomen.
Na de oorlog bekleedt hij in Friesland vele bestuurlijke functies. Jaap Klok overlijdt in 1984 op 91-jarige leeftijd. Als eerbetoon wordt van hem vijftien jaar later in Akkerwoude, dat dan Damwoude heet, een standbeeld opgericht.
Uit het boek ‘De oorlog een gezicht gegeven’ (deel 6) – Dantumadeel in de periode '40 - '45 van Yvonne te Nijenhuis en Reinder H. Postma
