Suwâld
Suwâld
Suwâld is een eeuwenoud dorp op zo'n tien kilometer van Leeuwarden. De Sint-Georgiuskerk stamt al uit de 12e eeuw. De plaats is ontstaan op een vlakke maar smal en langgerekte zandrug net ten westen van de Wijde Ee. De plaatsnaam verwijst naar het f...
Take a look
Suwâld is een eeuwenoud dorp op zo'n tien kilometer van Leeuwarden. De Sint-Georgiuskerk stamt al uit de 12e eeuw. De plaats is ontstaan op een vlakke maar smal en langgerekte zandrug net ten westen van de Wijde Ee. De plaatsnaam verwijst naar het feit dat bij een moerasbos (wald) was gelegen ten zuiden (su) van de Trynwâlden.
Bijzonder aan het dorp is de zonnepont Schalkediep. Dit is 's werelds allereerste fiets- en voetveer op zonne-energie. Bij de kiosk Zonnepont Schalkediep (aan de Monnikenweg 5) kun je terecht voor koffie of thee. Kijk voor de openingstijden op www.zonnepont.nl.
-
Bombardement sluis Terherne
Bombardement sluis Terherne
Op 11 november 1944 kregen piloten van de Royal Canadian Air Force, die hun basis hadden op vliegveld Welschap bij Eindhoven, de opdracht om in twee groepen de sluis bij Terherne te bombarderen. De reden voor het bombardement op de sluis van Terherne was het beperken van (Duitse) vervoersbewegingen. Het sluiscomplex lag in de belangrijkste scheepvaartroute van Duitsland via Groningen naar de Randstad waarlangs de Duitsers goederen en militair materieel vervoerden.
Nadat in september door de spoorwegstaking het railvervoer al behoorlijk was verstoord, volgden in de maanden daarna acties tegen het scheepvaartverkeer. Het zuiden van het land was dan wel bevrijd, in de andere delen moest nog zwaar strijd worden geleverd.
Zo ook op die 11e november even na negen uur in de ochtend toen de twee groepen Hawker Typhoon jachtbommenwerpers kort na elkaar vanuit Eindhoven voor hun missie vertrokken. Rond 10.00 uur werd vanaf het noorden de sluis in Terherne voor het eerst gebombardeerd en rond 10.30 uur nog een keer.
De gevolgen waren enorm voor de mensen die op de sluis woonden. De vrouwen van beide sluiswachters, een baby van één jaar en een Duitse soldaat kwamen om het leven. Ook raakte het toestel van piloot John Gordon Fraser zodanig beschadigd dat hij een noodlanding moest maken bij St. Johannesga. Het effect van het bombardement was ook dat de noordelijke doorgang weliswaar plat lag en niet meer gebruikt kon worden, maar de zuidelijke doorgang nog steeds open en bruikbaar bleef.
Tegenwoordig is er over de zuidelijke doorgang een schiphuis gebouwd voor het Statenjacht van de provincie Fryslân. Op de plaats van de sluiswachterswoning aan de zuidkant is een nieuw gebouw geplaatst, dat dienst doet als gastenverblijf voor de provincie.
Op de noordelijke pier is een monument geplaatst ter nagedachtenis aan de omgekomen bewoners van de sluis. Dit monument is op 10 november 1985 onthuld door Hattum Hoekstra, zoon van 1e sluiswachter Wiemer en Tietje Hoekstra. Sindsdien vindt de dodenherdenking in Terherne altijd bij de oude sluis plaats en hebben de kinderen van basisschool ‘It Kampke’ het monument geadopteerd.
